Earrach, Samhradh, Fómhar, Geimhreadh,
Deireadh bliana i gCaerdydd bhán.
Beannacht ort le linn na saoire:
Teach breá te, is bolg lán.
17.12.10
10.12.10
Turas go Tintern x2
Thug mé cuairt ar mhainistir Tintern ar an Satharn agus mé sa Bhreatain Bheag, agus cuairt eile ar mhainistir Tintern ar an Máirt agus mé in Éirinn! An dá cheann acu suite cois aibhneacha in oirdheisceart a dtíortha. Cé go bhfuil siad ina bhfothraigh anois, faraor, do bhí nasc láidir idir mhanaigh an dá mhainistir tráth. I mo thuairim féin, tá foirgneamh níos fearr ag mainistir na Breataine Bige, ach suíomh níos deise ag mainistir na hÉireann. Ach b'fhéidir go bhfuil mé leataobhach ar son mainistir Loch Garman - rugadh agus tógadh mé in aice leis!
Mainistir Tintern (Abaty Tyndyrn), Cymru
Ar ndóigh tá cáil ar mhainistir na Breataine Bige mar gheall ar dhánta William Wordsworth. Tá an mhainistir suite i ngleann abhainn Wye díreach ar theorann Sasana. Tógadh é sa 12ú aois agus bhí sé faoi smacht na Cistéirseach ar feadh 400 bliain go dtí Díscaoileadh na Mainistreacha ag Henry VIII. Goideadh an luaidhe ón díon agus clocha ón bhfoirgneamh agus fágadh é ina bhfothrach ó shin. Níl ann anois ach ballaí briste, colúin agus corr-fhuinneog fholamh. Ach tá draíocht fós ag an mainistir ard ársa seo, tá éadroime le braith ina hailtireacht agus fuaimíocht den chéad scoth, cé go bhfuil an díon imithe le fada an lá.
Mainistir Tintern, Loch Garman
Tá scéal suimiúil ag baint le bunú na mainistreach seo sa 13ú aois. Do bhí tiarna Sasanach, darbh ainm William Marshall, ar bhád amach ó chósta Loch Garman oíche stoirmiúil. Gheall sé do Naomh Áine go dtógfadh sé mainistir ar a son dá dtabharfadh sí slán é ón stoirm. De réir an scéil, thuirling an bád faoi dheireadh isteach i gcuan Bhanú san áit ina bhfuil fothrach na mainistreach inniu. Nuair a bhí an foirgneamh tógtha ag Marshall thug sé cuireadh do mhanaigh Tintern na Breataine Bige mainistir a bhunú san áit. Sin an fáth go nglaoitear Tintern de Voto - Tintern na Móide - uirthi. (Glaoitear Tintern Major ar an gceann eile). Arís, tháinig deireadh le ré na manach le teacht an Díscaoilte, ach i gcás Tintern na hÉireann úsáideadh é mar theach cónaithe ag muintir Cholclough, tiarnaí talún Sasanacha ina dhiaidh. Bhí ball de mhuintir Cholclough fós ina cónaí ann sa 20ú aois sular tugadh ar ais don Stát é sna 60aidí. Tá an OPW á athchóiriú ina mainistir ó shin i leith.
Mainistir Tintern (Abaty Tyndyrn), Cymru
Ar ndóigh tá cáil ar mhainistir na Breataine Bige mar gheall ar dhánta William Wordsworth. Tá an mhainistir suite i ngleann abhainn Wye díreach ar theorann Sasana. Tógadh é sa 12ú aois agus bhí sé faoi smacht na Cistéirseach ar feadh 400 bliain go dtí Díscaoileadh na Mainistreacha ag Henry VIII. Goideadh an luaidhe ón díon agus clocha ón bhfoirgneamh agus fágadh é ina bhfothrach ó shin. Níl ann anois ach ballaí briste, colúin agus corr-fhuinneog fholamh. Ach tá draíocht fós ag an mainistir ard ársa seo, tá éadroime le braith ina hailtireacht agus fuaimíocht den chéad scoth, cé go bhfuil an díon imithe le fada an lá.
Mainistir Tintern, Loch Garman
Tá scéal suimiúil ag baint le bunú na mainistreach seo sa 13ú aois. Do bhí tiarna Sasanach, darbh ainm William Marshall, ar bhád amach ó chósta Loch Garman oíche stoirmiúil. Gheall sé do Naomh Áine go dtógfadh sé mainistir ar a son dá dtabharfadh sí slán é ón stoirm. De réir an scéil, thuirling an bád faoi dheireadh isteach i gcuan Bhanú san áit ina bhfuil fothrach na mainistreach inniu. Nuair a bhí an foirgneamh tógtha ag Marshall thug sé cuireadh do mhanaigh Tintern na Breataine Bige mainistir a bhunú san áit. Sin an fáth go nglaoitear Tintern de Voto - Tintern na Móide - uirthi. (Glaoitear Tintern Major ar an gceann eile). Arís, tháinig deireadh le ré na manach le teacht an Díscaoilte, ach i gcás Tintern na hÉireann úsáideadh é mar theach cónaithe ag muintir Cholclough, tiarnaí talún Sasanacha ina dhiaidh. Bhí ball de mhuintir Cholclough fós ina cónaí ann sa 20ú aois sular tugadh ar ais don Stát é sna 60aidí. Tá an OPW á athchóiriú ina mainistir ó shin i leith.
7.12.10
Muileann an tSneachta
Bhí orm filleadh ar an seanfhód inné, agus an áit fós clúdaithe le brat tiubh sneachta. Thosnaigh sé ag cur sneachta go trom arís ar maidin - deis deas agam dul ag siúl agus griangrafanna a ghlacadh don cheantar. Ar an mbád ar ais go Caerdydd anois. An mbeidh an sneachta fós ann nuair a thagaim ar ais i gceann coicíse? Ní dóigh liom é. Tháinig an bháisteach ar an mbealach go Ros Láir.
Muileann an tSáile tSneachta
Súil siar ar mo theachsa
Tigín mo mhamó
Guinness Extra Extra Cold lasmuigh den local
1.12.10
An Geimhreadh i gCymru
Príomh-halla na hollscoile agus an ghrian ag dul faoi.
Na cnoic gar don chathair.
29.11.10
Fáilte go Facebook
D'iarr Dennis orm cur síos a dhéanamh ar Facebook dó, toisc nach bhfuil taithí ar bith aige ar an suíomh sin (in ainm Dé, a Dennis, cá raibh tú le 6 bliana anuas?!) Muna bhfuil tú i do bhall don "suíomh gréasánaithe soisialta" sin, tá sé deacair a phróiséis soisialta a shamhlú. Mar atá ráite ar mo phróifíl - focal deas Facebook ansin - tá suim agam i "bpobail" an idirlín, so, ní fhéadfainn le hiarratas Dennis a dhiúltú. Ní haon saineolaí mé féin ar an ábhar (dála an scéal, tá mac léinn in Ollscoil Luimní ag scríobh PhD faoi), ach seo liom ar aon chuí...
De réir mar a fheicimse, tá trí bhealach ann an Ghaeilge a úsáid mar theanga idirghníomhach ar Facebook - le do "chairde", le "grúpaí" agus mar aistritheoir. Úsáidim an téarma "teanga idirghníomhach" anseo le cur in iúl daoibh go mbíonn léamh agus scríobh ar siúl.
Aistritheoirí
Tá pobal an-suimiúil d'aistritheoirí Gaeilge ar Facebook, chomh maith. Gnáth-bhaill iad, a dhéanann aistriúcháin ar théarmaíocht an suímh. Tá 27 aistritheoir "gníomhach" ag obair air faoi láthair, le breis is 48,500 focail aistrithe acu go dtí seo - sin 77% de théarmaíocht Facebook cheana féin. Is féidir le gach ball den suíomh bheith páirteach ann. Cuireann Facebook phrásaí Béarla os comhair an pobal aistritheoirí (mar shampla, tá siad ag fanacht ar an gceann seo faoi láthair: "Sorry, but your download generation failed"), déantar moltaí orthu agus cruthaíonn Facebook liosta de na moltaí sin le go gcaithfidh baill eile vótaí ar son an aistriúcháin is fearr. Mar sin, braitheann sé go huile is go hiomlán ar na leagain tearmaíochta a thaitníonn leis na baill. Ar ndóigh, is bealach fíor-shuimiúil corpas focal a aistriú, gan pingin airgid a chaitheamh air. Bronntar gradaim agus boinn fíoriúla ar na haistritheoirí is fearr. Tá clár plé ann freisin, ach ní bhíonn mórán teagmháil air. Teachtaireachtaí dátheangacha faoi aistriúcháin áirithe a bhíonn á phlé ann den chuid is mó.
Bhuel, sin é m'anailís simplí faoi. Ar a laghad thug sé sos dom ón ngéarchéim eacnamaíochta :(
An bhfuil do dhóthain eolais ansin agat, a Dennis?
De réir mar a fheicimse, tá trí bhealach ann an Ghaeilge a úsáid mar theanga idirghníomhach ar Facebook - le do "chairde", le "grúpaí" agus mar aistritheoir. Úsáidim an téarma "teanga idirghníomhach" anseo le cur in iúl daoibh go mbíonn léamh agus scríobh ar siúl.
Cairde
'Sé an áit is coitianta teagmháil le daoine ar Facebook ná i do ghréasán pearsanta féin. Bíonn liosta "cairde" ag gach duine. Ní mór duit bheith glactha mar chara ag duine éigin sula bhféadann tú a phróifíl iomlán a fheiceáil, griangrafanna a roinnt leis agus a theachtaireachtaí poiblí a léamh. Tá thart fá 150 cara agamsa faoi láthair, mar shampla, ach bíonn i bhfad níos mó ag daoine eile. Scríobhtar ar "bhallaí" daoine, 'sé sin an cuid poiblí den suíomh pearsanta, nó i "dteachtaireachtaí príobháideacha" nach bhfuil le feiscint ach amháin ag an seoltóir agus na seolaithe. Ba chóir go mbeadh aithne agat ar gach duine i do ghréasán pearsanta cheana féin, so dá bhrí sin níl ann ach modh eile dul i dteagmháil leo. Déantar tagairt sna teachtaireachtaí faoin saol mór agus go hiondúil úsáidtear an béarlagair céanna is a n-úsáidtear nuair a bhuailtear le chéile go pearsanta. Teachtaireachtaí gairide faoi ghnáth-imeachtaí an tsaoil a bhíonn á phlé ann den chuid is mó. Úsáidtear scríbhneoireacht neamhfhoirmeálta go minic, ag braith ar an duine, le hacrainneacha, gearr-litriúcháin, straoiseoga, srl. Athraítear an "stádas" go minic. Is cineál smaoineamh an lae é an "stádas" a bhíonn le léamh ag cách ar bharr do leathanaigh. Go minic ní bhíonn ann ach cur síos gairid ar mhionshonraí an tsaoil. Is féidir "clib" a chur ar duine i ngriangraf chun iad a athnú agus a chur ar an eolas faoi. Úsáidtear "Comhrá" freisin chun caint le cairde atá ar-líne, is cineál Instant Messenger é. Ó thaobh na teanga de, úsáidtear an teanga céanna is a n-úsáidtear sa ghnáth-shaol. Má's Gaeilge a labhraítear le chéile "as líne", is dócha gurb í an Ghaeilge den chuid is mó a bheidh á scríobh ag daoine "ar líne".
'Sé an áit is coitianta teagmháil le daoine ar Facebook ná i do ghréasán pearsanta féin. Bíonn liosta "cairde" ag gach duine. Ní mór duit bheith glactha mar chara ag duine éigin sula bhféadann tú a phróifíl iomlán a fheiceáil, griangrafanna a roinnt leis agus a theachtaireachtaí poiblí a léamh. Tá thart fá 150 cara agamsa faoi láthair, mar shampla, ach bíonn i bhfad níos mó ag daoine eile. Scríobhtar ar "bhallaí" daoine, 'sé sin an cuid poiblí den suíomh pearsanta, nó i "dteachtaireachtaí príobháideacha" nach bhfuil le feiscint ach amháin ag an seoltóir agus na seolaithe. Ba chóir go mbeadh aithne agat ar gach duine i do ghréasán pearsanta cheana féin, so dá bhrí sin níl ann ach modh eile dul i dteagmháil leo. Déantar tagairt sna teachtaireachtaí faoin saol mór agus go hiondúil úsáidtear an béarlagair céanna is a n-úsáidtear nuair a bhuailtear le chéile go pearsanta. Teachtaireachtaí gairide faoi ghnáth-imeachtaí an tsaoil a bhíonn á phlé ann den chuid is mó. Úsáidtear scríbhneoireacht neamhfhoirmeálta go minic, ag braith ar an duine, le hacrainneacha, gearr-litriúcháin, straoiseoga, srl. Athraítear an "stádas" go minic. Is cineál smaoineamh an lae é an "stádas" a bhíonn le léamh ag cách ar bharr do leathanaigh. Go minic ní bhíonn ann ach cur síos gairid ar mhionshonraí an tsaoil. Is féidir "clib" a chur ar duine i ngriangraf chun iad a athnú agus a chur ar an eolas faoi. Úsáidtear "Comhrá" freisin chun caint le cairde atá ar-líne, is cineál Instant Messenger é. Ó thaobh na teanga de, úsáidtear an teanga céanna is a n-úsáidtear sa ghnáth-shaol. Má's Gaeilge a labhraítear le chéile "as líne", is dócha gurb í an Ghaeilge den chuid is mó a bheidh á scríobh ag daoine "ar líne".
"Is maith liom"
Chomh maith leis an ngréasán cairde, is féidir eagraíochtaí, clubanna, comhlachtaí áirithe agus grúpaí Facebook a leanúint ag braith ar do shuimeanna agus chaitheamh aimsire féin. Léirítear an liosta suimeanna sin faoin teideal "Is maith liom" ar phríomhleathanach an duine. Cabhraíonn sé le daoine eolas a fháil ó eagraíochtaí, srl., faoi eachtraí nó cruinnithe atá le teacht. Is féidir teachtaireachtaí daoine eile, taobh amuigh dod' chairde, a léamh ar na suíomhanna "Is maith liom" agus b'fhéidir dul i dteagmháil leo nó fiú cuireadh chun cairdeas a sheoladh chucu. Ní dóigh liom go dtarlaíonn sé sin rómhinic, áfach! Tá dhá eagraíocht Gaeilge ar mo liosta "Is maith liom": Conradh na Gaeilge, agus Macallaí. Faighim fógraí faoi imeachtaí uathu go minic, agus is bealach éasca é dul i dteagmháil leo freisin.
Chomh maith leis an ngréasán cairde, is féidir eagraíochtaí, clubanna, comhlachtaí áirithe agus grúpaí Facebook a leanúint ag braith ar do shuimeanna agus chaitheamh aimsire féin. Léirítear an liosta suimeanna sin faoin teideal "Is maith liom" ar phríomhleathanach an duine. Cabhraíonn sé le daoine eolas a fháil ó eagraíochtaí, srl., faoi eachtraí nó cruinnithe atá le teacht. Is féidir teachtaireachtaí daoine eile, taobh amuigh dod' chairde, a léamh ar na suíomhanna "Is maith liom" agus b'fhéidir dul i dteagmháil leo nó fiú cuireadh chun cairdeas a sheoladh chucu. Ní dóigh liom go dtarlaíonn sé sin rómhinic, áfach! Tá dhá eagraíocht Gaeilge ar mo liosta "Is maith liom": Conradh na Gaeilge, agus Macallaí. Faighim fógraí faoi imeachtaí uathu go minic, agus is bealach éasca é dul i dteagmháil leo freisin.
Aistritheoirí
Tá pobal an-suimiúil d'aistritheoirí Gaeilge ar Facebook, chomh maith. Gnáth-bhaill iad, a dhéanann aistriúcháin ar théarmaíocht an suímh. Tá 27 aistritheoir "gníomhach" ag obair air faoi láthair, le breis is 48,500 focail aistrithe acu go dtí seo - sin 77% de théarmaíocht Facebook cheana féin. Is féidir le gach ball den suíomh bheith páirteach ann. Cuireann Facebook phrásaí Béarla os comhair an pobal aistritheoirí (mar shampla, tá siad ag fanacht ar an gceann seo faoi láthair: "Sorry, but your download generation failed"), déantar moltaí orthu agus cruthaíonn Facebook liosta de na moltaí sin le go gcaithfidh baill eile vótaí ar son an aistriúcháin is fearr. Mar sin, braitheann sé go huile is go hiomlán ar na leagain tearmaíochta a thaitníonn leis na baill. Ar ndóigh, is bealach fíor-shuimiúil corpas focal a aistriú, gan pingin airgid a chaitheamh air. Bronntar gradaim agus boinn fíoriúla ar na haistritheoirí is fearr. Tá clár plé ann freisin, ach ní bhíonn mórán teagmháil air. Teachtaireachtaí dátheangacha faoi aistriúcháin áirithe a bhíonn á phlé ann den chuid is mó.
Bhuel, sin é m'anailís simplí faoi. Ar a laghad thug sé sos dom ón ngéarchéim eacnamaíochta :(
An bhfuil do dhóthain eolais ansin agat, a Dennis?
26.11.10
22.11.10
checktheregister.ie
Faoi dheireadh thiar thall is cosúil go mbeidh seans againn fáil réidh leis an rialtas.
Cibé tuairim atá agat futhu, bí cinnte go bhfuil d'ainm ar an gclár toghcháin.
Cibé tuairim atá agat futhu, bí cinnte go bhfuil d'ainm ar an gclár toghcháin.
18.11.10
An t-Aon Rud Dearfach
...ón bpraiseach eacnamaíochta agus polaitíochta ina bhfuil muid faoi láthair ná an méad díospóireachta atá ar siúl le déanaí maidir le haitheantas, náisiúnachas, daonlathas agus, ar ndóigh, todhchaí na hÉireann. Agus ní amháin in Éirinn atá sé ar siúl, ach i measc an diaspóra freisin ar shuíomhanna agus ar leathanaigh na meáin idirnáisiúnta. Bhí suim ag fir agus mná léinn sna hábhair sin riamh, chomh maith le cuid mhaith iriseoirí (nuair a fheil sé dóibh), ach don chéad uair im' shaol (seachas b'fhéidir aimsir Chomhaontú Aoine an Chéasta) mothaím go bhfuil go leor leor gnáthdaoine ag plé le ceisteanna móra an Stáit. Má tá rud dearfach le teacht as an ngéarchéim 'sé an t-athbhreithniú ar an mbealach ina riartar an Stát. Tá súil agam go mbeidh an t-athbhreithniú críochnaithe agus, níos tábhachtaí fós, go mbeidh athruithe móra déanta roimh chomóradh 2016, agus go mbeimid níos láidre agus níos cothromaí i ndiaidh an phróiséis.
In ómós do Mharian Finucane... éistim lena clár go rialta agus ní ghlacann sí le leath-fhreagraí agus ráiméis na bpolaiteoirí. Bíonn mífhoighne le brath ina guth aici agus go minic bíonn uirthi an cheist ceannann céanna a chur orthu faoi dhó nó faoi thrí chun freagraí cruinne a fháil ar an scéal. Bíonn ceist amháin go minic á phlé aici go háirithe le lucht an fhreasúra: cá raibh an argóint mhalartach? Nach raibh na geallúintí céanna ag an bhfreasúra tuilleadh airgid a chaitheamh, go háirithe i rith an toghcháin deireanaigh? Conas a athrófar an córas polaitíochta sa tír amach anseo ionas nach dtarlóidh a leithéid de phlámás go deo arís?
Mo mholadh chomh maith leis an Irish Times. Thaitin an t-alt seo liom inniu, cuir i gcás. Agus i measc na mbuarthaí agus na gciorraithe ar fad thaitin an t-alt seo go mór liom freisin. Ar a laghad beidh Irish mammies agus Munster finals againn go deo buíochas le Dia.
In ómós do Mharian Finucane... éistim lena clár go rialta agus ní ghlacann sí le leath-fhreagraí agus ráiméis na bpolaiteoirí. Bíonn mífhoighne le brath ina guth aici agus go minic bíonn uirthi an cheist ceannann céanna a chur orthu faoi dhó nó faoi thrí chun freagraí cruinne a fháil ar an scéal. Bíonn ceist amháin go minic á phlé aici go háirithe le lucht an fhreasúra: cá raibh an argóint mhalartach? Nach raibh na geallúintí céanna ag an bhfreasúra tuilleadh airgid a chaitheamh, go háirithe i rith an toghcháin deireanaigh? Conas a athrófar an córas polaitíochta sa tír amach anseo ionas nach dtarlóidh a leithéid de phlámás go deo arís?
Mo mholadh chomh maith leis an Irish Times. Thaitin an t-alt seo liom inniu, cuir i gcás. Agus i measc na mbuarthaí agus na gciorraithe ar fad thaitin an t-alt seo go mór liom freisin. Ar a laghad beidh Irish mammies agus Munster finals againn go deo buíochas le Dia.
16.11.10
I ndáiríre dáiríre?
Tá Stephen Fry chun páirt a ghlacadh sa seó Ros na Rún ar TG4.
Bhí orm an féilire a sheiceáil ar maidin, ach ní Aibreán é.
Ag súil go MÓR leis an eagrán sin den sobaldráma. Is aoibhinn liom Fry agus a ghreann cliste.
Do bhí eagrán speisialta don sobaldráma Breatnach Pobol y Cwm lonnaithe i Ros na Rún i 2004, agus dúradh liom go raibh Ros na Rún in ainm 's a bheith ag taifeadadh ar seit Phobol y Cwm chomh maith, ach theip ar an bplean sin, faraor. Sin ráite, tá scríbhneoir Breatnach ag obair ar RnaR faoi láthair. So, ní bheadh a fhios agat...
Bhí orm an féilire a sheiceáil ar maidin, ach ní Aibreán é.
Ag súil go MÓR leis an eagrán sin den sobaldráma. Is aoibhinn liom Fry agus a ghreann cliste.
Do bhí eagrán speisialta don sobaldráma Breatnach Pobol y Cwm lonnaithe i Ros na Rún i 2004, agus dúradh liom go raibh Ros na Rún in ainm 's a bheith ag taifeadadh ar seit Phobol y Cwm chomh maith, ach theip ar an bplean sin, faraor. Sin ráite, tá scríbhneoir Breatnach ag obair ar RnaR faoi láthair. So, ní bheadh a fhios agat...
9.11.10
Y corff - An corp
D'fhoghlaim muid an corp sa rang Breatnaise anocht, agus bhí go leor focail cosúil leis an nGaeilge. Seo liosta dóibh, ón méad a d'fhoghlaim muid.
Coes - Cos
Llaw - Lámh
Dwrn - Dorn
Trwyn - Srón
Clust - Cluas
Iau - Ae
Pen - Ceann
Penglin - Glúin
Penelin - Uilleann
Gardwrn - Rosta (gar don dorn)
Bola - bolg
Agus focail eile a bhaineann leis an gcorp...
Dall - Dall
Marw - Marbh (agus Tarw - Tarbh, Garw - Garbh)
7.11.10
An Ealaín
IS EALAÍN É...
muna bhfuil míniú air.
IS FAISEAN É...
muna iarrtar míniú air.
IS DEARADH É...
muna dteastaíonn míniú air.
An méad sin ó fhógra crochta in ionad Crefft yn y Bae, an t-ionad ceardaíochta is fearr a chonaic mé riamh. Cuireann caighdeán agus ealaíontacht na gceirdeanna iontas orm i gcónaí agus, mar is gá sa lá atá inniu ann, tá caifé álainn ann freisin leis an gcaifé is fearr atá le fáil i gCuan Caerdydd (agus, faraor, an foireann is drochbhéasaí :( atá le fáil ann freisin).
Is breá liom an geata seo, déanta as iarann, ar phraghas £892. Oh, dá mbeinnse saibhir...
6.11.10
S4C i mbaol
Tháinig slua 2,000 duine, cuid mhaith dóibh lena bpáistí óga, amach os comhair Halla na Cathrach anseo i gCaerdydd inniu i mbun agóide i gcoinne ciorruithe agus athstruchtúrú S4C. Cé nár thuig mé mórán den chaint (bhí 6 óráid ann, 5 acu as Breatnais), léirigh an agóid an fearg atá ar phobal na Breatnaise faoina hathruithe seo.
Tá sé fógartha ag rialtas Con-Dem na Breataine go ndéanfar gearradh siar 25% ar bhuiséad an chainéil, agus go gcuirfear S4C faoi bhainistíocht an BBC i Londain. Tar éis 28 bliain ar aer, mar sin, tiocfaidh deireadh le neamhspleáchas an cainéal fuinniúil ceannródaíoch seo. Socraíodh an méad sin gan labhairt le bainistíocht an chainéil, an pobal Breatnaise ná polaiteoirí Tionól na Breataine Bige fiú.
Tá go leor leor déanta ag an mBBC ó thaobh dul chun cinn mionteangacha na Breataine, ach is baolach go laghdódh guth agus cumhacht S4C sa chorporáid ollmhór sin. Agus nach bhfeilfeadh socruithe Londain do chás na teanga i bhfad siar dóibh i ngleannta agus sléibhte na Breataine Bige.
Cáis mhagaidh
So, tá an rialtas chun cáis a roinnt le boicht na tíre ó 'shliabh cháise' na hEorpa saor in aisce. Is dócha go bhfuil sé tuilte againn, agus muid go léir chomh ciúin le lucha ag fanacht ar an ngéarghearradh geilleagair atá le teacht. Níor chóir gearán faoin gcarthanacht, ach tá sé deacair glacadh le cáis, nuair atá cait ramhara na mbanc agus an rialtais fós ina n-áit.
Má tá oideas deas uaibh, bain triail as Welsh rarebit. Bheadh sé go hálainn le gloine Merlot ó loch fíona na Bruiséile. Anois, bheinn breá sásta glacadh lena leithéid de charthanacht.
3.11.10
Oireachtas na nGealt
Ní dhéanfaidh mé cur síos anseo ar Oireachtas na bliana seo - tá léirmheas(anna) iontach cuimsitheach scríofa ag Áine faoi. Ach déarfaidh mé an méad seo, nach raibh an oiread sin craic agam le fada an lá. Faraor, ní raibh deireadh seachtaine chomh ahem cultúrtha agus a bhí uaim, ach níl an milleán ormsa bíodh a fhios agat, bhí na beáir plódaithe an deireadh seachtaine ar fad agus iad lán sásta glacadh le m'airgead go moch ar maidin. Déanaim mo dhícheall cur leis an ngeilleagar agus mé sa tír ;) Níl a fhios agam cárb as a tháinig an slua, ach ní raibh siad sásta imeacht go dtí go raibh an beár tirim agus an úrlár damhsa báite leis an allas. Bhaineas an-sult as bualadh le sean-chairde agus ar ndóigh aithne ceart a chur ar chairde nua an bhlagasféir. Go mbeirimid beo ag an am seo arís, a Áine agus Prionsias, thíos sa Gleneagles le hairgead inár bpócaí agus piontaí (nó caifé dubh) inár nglac.
21.10.10
Seo mise
Ní bheidh mé ar an idirlíon arís go ceann seachtaine. So, seo mise, agus má fheiceann sibh mé thíos ag an Oireachtas i gCill Áirne bí cinnte haló a rá liom. Beidh pionta Guinness agam ;)
20.10.10
Seoltaí an tSaoil
Tá sráideanna le feiceáil ar Google StreetView, chomh maith le bóithre, mótarbhealaí agus ascaillí ó cheithre chearn na cruinne. Ach b'fhearr liomsa i bhfad breathnú síos conair na cuimhne. Mar sin seo daoibh mo shaol ó thaobh na seoltaí de. Gach áit ina rabhas lonnaithe ar feadh míosa, ar a laghad - fada go leor chun litir a fháil agus an seoladh a chuimhneamh. Níor cheap mé go mbeadh an oiread sin ann nuair a thosnaigh mé air. :-\
An baile :)
An baile :)
An scoil chónaithe
An chéad teach sa chathair
An teach is lú
An teach is salaí
An teach is faide ón mbaile
An teach is mí-chairdiúla
An teach is cairdiúla
An tréimhse is gairide
An teach is gruama
An teach is contúirtí
An teach is teinne teannasaí
An áit is daoire
An teach is plódaithe
18.10.10
Cósta na Mí? Goidte ag Google.
B'fhéidir go bhfuil duine as an Lú ar thaithí oibre i nGoogle? B'fhéidir gur baineadh díoltas as an Mí mar gheall ar an gcluiche conspóideach sin. B'fhéidir go bhfuil an t-athzónáil ag dul thar fóir? Cibé cúis, tá cósta na Mí imithe (de réir Googlemaps pé scéal é). Cé go raibh 7 míle idir an Lú agus Baile Átha Cliath tráth, tá teorann idir an dá chontae anois. Fáilte go Rásaí Laytown? Fáilte go dtí an Lú.
16.10.10
Scéal an dá mhapa
Is aoibhinn liom léarscáileanna. Níl a fhios agam cén fáth. Thaitin siad go mór liom i gcónaí. Is cuma cén scéal atá sa nuachtán nó ar an teilifís, má chuirtear léarscáil leis tarraingeoidh sé m'aird. Léim cuid mhaith blaganna go laethúil a bhaineann le mapaí agus an tíreolaíocht freisin.
Ag breathnú siar tríd na griangrafanna ar m'iPhone, thugas na léarscáileanna seo faoi ndeara. Córais iarnród atá iontu, is dócha gur cheapas go raibh siad úsáideach nó ealaíonta ag an am.
Ar dtús, léarscáil íocónach an Underground. Tá sé feicithe againn uilig, agus aithris déanta ar go minic (mar shampla, sa togra fíor-speisiúil seo córas nua bus a chruthú i mBÁC). Foilsíodh an leagan conspóideach seo bliain ó shin nuair a bhaineadh an Thames uaidh, chun an léarscáil a shoiléiriú (baineadh go leor eolais eile uaidh ag an am céanna). Tógadh raic ag an am i measc muintir Londain a bhraith ar an abhainn chun cruth ceart a chur ar an mapa (tuigim a gcás), agus gealladh dóibh go n-athrófaí ar ais é. Idir an dá linn bhí an mapa bán 'tirim' thuas le feiceáil sna stáisiúin.
Ag breathnú siar tríd na griangrafanna ar m'iPhone, thugas na léarscáileanna seo faoi ndeara. Córais iarnród atá iontu, is dócha gur cheapas go raibh siad úsáideach nó ealaíonta ag an am.
Ar dtús, léarscáil íocónach an Underground. Tá sé feicithe againn uilig, agus aithris déanta ar go minic (mar shampla, sa togra fíor-speisiúil seo córas nua bus a chruthú i mBÁC). Foilsíodh an leagan conspóideach seo bliain ó shin nuair a bhaineadh an Thames uaidh, chun an léarscáil a shoiléiriú (baineadh go leor eolais eile uaidh ag an am céanna). Tógadh raic ag an am i measc muintir Londain a bhraith ar an abhainn chun cruth ceart a chur ar an mapa (tuigim a gcás), agus gealladh dóibh go n-athrófaí ar ais é. Idir an dá linn bhí an mapa bán 'tirim' thuas le feiceáil sna stáisiúin.
Áááá, ár gcóras iarnróid féin. Is breá liom an léarscáil seo. Ní fhaca mé íomhá don chóras traenach chomh simplí riamh, agus is aoibhinn liom ainmneacha na stáisiúin iargúlta - ar nós Manulla Junction, Ballybrophy, Banteer. Níor chuala mé trácht orthu sula bhfaca mé an léarscáil seo. Ach faraor tá siad chun píosa a bhaint ón léarscáil seo freisin. Ní abhainn é, ach an líne idir Ros Láir agus Port Láirge, agus na stáisiúin beaga iargúlta im' cheantar féin - Bridgetown, Wellington Bridge, Ballycullane, Campile. Le himeacht an tionscadal siúcra ón tír seo, níl an t-éileamh ann don traein, agus beidh sé níos éasca agus níos saoire daoine a bhusáil go Port Láirge ina áit. :(
8.10.10
Mana, mana, mana
Caithim súil ar an suíomh Sporcle.com go minic nuair a bhíonn am saor le cur amú agam (agus go rómhinic nuair nach mbíonn). Agus tharraing an cluiche seo m'aird ar mhanaí na Stáit Aontaithe, agus na teangacha a bhaineann leo. Bain triail as.
SPOILER: De réir na bhfreagraí, is iad an Béarla agus an Laidin na teangacha is coitianta, ach tá manaí ann sa Ghréigís, Spáinnís, Fraincís, Iodáilís agus teangacha dhúchasacha na Meiriceánach.
Thosaigh mé ag smaoineamh... cad iad teangacha choitianta mhanaí na gcontaetha in Éireann? Agus cé chomh coitianta is atá an Ghaeilge ann?
An rud is suntasaí faoi, dar liom fhéin, ná an oiread Gaeilge atá ann, 17 acu. Is léir go dtaitníonn an uaim ag lucht scríbhneoirí na manaí, m.s. Comhar, Cabhair, Cairdeas/Meanma agus Misneach/Daingean agus Dílis. Tá an Laidin go láidir ann chomh maith, go háirithe sna Sé Chontae. Is dócha go bhfeileann sé don dá phobal thuas ann. (Sin ráite, b'fhearr le muintir Fhear Manach an Ghaeilge, bhuel an tSean-Ghaeilge, is cosúil.) Má tá spéis agat iontu, seo duit an liosta iomlán. 32 contae + 3 chomhairle contae BÁC + Tiobraid Árainn breise.
Manaí na gComhairlí Chontae
Gaeilge: 17
Laidin: 8
Gan aon mhana: 7
Sean-Ghaeilge: 2
Béarla: 1
Gaeilge/Béarla: 1
Aontroim: Per angusta ad augusta
Ard Mhacha: ---
Baile Átha Cliath: Beart de réir ár mBriathar
Baile Átha Cliath Theas: Ag Seo Ár gCúram/This We Hold in Trust
Cabhán: Feardhacht is Fírinne
Ceatharlach: ---
Ciarraí: Comhar, Cabhair, Cairdeas
Cill Chainnigh: ---
Cill Dara: Meanma agus Misneach
Cill Mhantáin: Meanma Saor
Clár: Dílis d'ár nOidhreacht
Corcaigh: ---
Doire: Auxilium a Domino
Dún: Absque Labore Nihil
Dún Laoghaire-Ráth an Dúin: Ó Chuan go Sliabh
Dún na nGall: Mutuam Habeatis Caritatem
Fear Manach: Feor Magh Eanagh
Fine Gall: Flúirse Talaimh is Mara
Gaillimh: Ceart agus Cóir
Iarmhí: Triath ós Triathaibh
Laois: I bpáirt leis an bpobal
Liatroim: ---
Loch Garman: Exemplar Hiberniae
Longfort: Daingean agus Dílis
Lú: Lugh sáimh-ioldánach
Luimneach: Cuimhnigh ar Luimneach
Maigh Eo: Dia is Muire Linn
Mí: Tré Neart le Chéile
Muineachán: Dúthracht agus Dícheall
Port Láirge: Déisi oc Declán co Bráth
Ros Comáin: Constans Hiberniae Cor
Sligeach: Land of Heart's Desire
Tiobraid Árainn Theas: ---
Tiobraid Árainn Thuaidh: ---
Tír Eoghain: Consilio et Prudentia
Uíbh Fhailí: Esto Fidelis
Is fearr liom féin mana Fhine Gall - Flúirse Talaimh is Mara. Cruthaíonn sé íomhá álainn i m'aigne. B'fhéidir gur chóir dóibh cur le chéile le comhairle Dhún-Laoghaire: Flúirse Talaimh agus Mara ó Chuan go Sliabh. Wow, bheadh orm bogadh ann le mana mar sin!
5.10.10
BIORRRA
Gluaisteán Uíbh Fhailí (?) feicithe i gCaerdydd ar an deireadh seachtaine.
Meas tú, an raibh Biffo ag lorg pionta deas ciúin i bhfad ón mbaile?
Má bhí, ní anseo a bhfuair sé é. Freshers week a bhí ann.
4.10.10
Damáiste Pacáiste
Tháinig beart álainn sa phost chugam, lán d'earraí Éireannacha - Taytos agus anlann Bhallymaloe (yum). Tháinig nóta leis ón Royal Mail ag rá go raibh an pacáiste loite ar an turas agus go raibh orthu é a ath-dhúnadh (bhí cellotape agus mála plaisteach curtha timpeall air).
Ach bhí comhábhair breise i bhfolach ann.
Sular ath-dhúnadh mo bheart is léir gur caitheadh isteach earraí ó phacáistí loite eile! Ispíní beaga Pólannacha agus saicín Paprika ón Ind. Agus deirtear nach bhfuil lón saor le fáil. An bhfuil oideas idirnáisiúnta ag éinne don ualach ileitneach seo?
2.10.10
ASG nó ASG?!
Is cineál béarlagair iad acrainmneacha na hidirlíne. Níl cumhacht cumarsáide iontu go dtí go bhfuil an chiall agat. Agus níl úsáid acu muna bhfuil siad ar eolas ag go leor daoine eile. Tá roinnt dóibh intuigthe, ach is gá cuid mhaith dóibh a fhoghlaim agus, dá bhrí sin, tá liostaí mar seo thar a bheith úsáideach a mbríonna a scaipeadh.
Chuir sé iontas orm, mar sin, go raibh míthuiscint agam ar cheann dos' na hacrainmneacha is coitianta ar-líne. Cheapas riamh gur "ag scaoileadh gáirí" é ASG ach tuigim anois, ó fhreagraí na mblagálaithe eile anseo, gur "ag scairteadh gáire" atá i gceist.
Cén difear? Nach bhfuil "an gáire" i gceist ag an dá cheann?
Bhuel, tá. Ach is cineálacha éagsúla gáirí iad. Is ceist tábhachtach í, toisc go mbíonn an t-acrainm in úsáid chomh minic sin againn. Agus leis an easpa comhthéacs atá ag an teagmháil idirlíne braithimid ar acrainmneacha, agus straoiseoga, ár gcialla agus mothúcháin a threisiú, nó a shoiléiriú.
So, ag scairteadh gáire. Ag gáire os ard. Go glórmhar. Go scréachach. Go béiceach, búireach.
Tuigim an t-aistriúchán anois. Tagann sé díreach ó LOL an Bhéarla. Tá gáire glórmhar i gceist ansin freisin. Ach cé go mbíonn LOL in úsáid agam go minic sa Bhéarla, admháim nár bhéic mé riamh os ard ag gáire os comhair an ríomhaire. (Bhuel, b'fhéidir uair nó dhó!). Go hiondúil is rud inmheánach é agus mé liom fhéin sa seomra codlata, nó ag éisteacht le físeán YouTube ar mo chluasáin san ollscoil. Ní bhím ag scairteadh. Ach go minic scaoilim gáire beag asam nó fuaim de shaghas éigin. Ag scaoileadh fuinneamh grinn a bhím.
So, a leitheoirí dílse, ní dóigh liom go bhfuilim sásta scaoileadh le mo scaoileadh gáirí go fóill! Glacaigí liom, le bhur dtoil, go mbeidh mé ag gáire libh ach ag ASG-áil ar bhealach beag éagsúil.
Agus dála an scéil, a Áine, seo duit leagan nua don dán sin. Tá súil agam go n-oibríonn sé níos fearr anois.
IS MISE ÁINE AN BLAGÁLAÍ
Is Mise Áine, an blagálaí,
Mo scéalta á roinnt,
Le scáileáin an ghréasáin,
Go cainteach gan caint.
Scrollaigh siar ar mo thráchta,
Nochta gan náire,
Le corr-straoiseog fánach
ASG ;)
Suite i gCeann Scríbe
I gcónaí ullamh
Le focal fáilteach
Ó sheomra folamh.
1.10.10
StreetView na hÉireann
Bealach nua an baile a aireachtáil uait :(
Dála an scéil, bhfuil focal Gaeilge ar StreetView go fóill?
"Súil an Bhóthair"?
Dála an scéil, bhfuil focal Gaeilge ar StreetView go fóill?
"Súil an Bhóthair"?
29.9.10
Is Mise Áine, an blagálaí...
(In ómós don t-aon bhlag nach bhfuil luaite ina dán fhéin).
Is Mise Áine, an blagálaí,
Mo scéalta á roinnt,
Le scáileáin an ghréasáin,
Go cainteach gan caint.
Scrollaigh siar ar mo thráchta,
Lán comhairle is spraoi,
Le corr-straoiseog fánach
ASG* ;)
Suite i gCeann Scríbe
I gcónaí ullamh
Le focal fáilteach
Ó sheomra folamh.
*Deirim "Ag Scaoileadh Gáirí" don acrainm seo, an bhfuil an ceart agam?!
Is Mise Áine, an blagálaí,
Mo scéalta á roinnt,
Le scáileáin an ghréasáin,
Go cainteach gan caint.
Scrollaigh siar ar mo thráchta,
Lán comhairle is spraoi,
Le corr-straoiseog fánach
ASG* ;)
Suite i gCeann Scríbe
I gcónaí ullamh
Le focal fáilteach
Ó sheomra folamh.
*Deirim "Ag Scaoileadh Gáirí" don acrainm seo, an bhfuil an ceart agam?!
28.9.10
Ionsaí na gColúr, agus ainmhithe salacha eile...
Tháinig siad go tobann, ar nós stealladh báistí. Do chuala mé iad ar dtús, ag rinnce ar an díon. Thugas faoi ndeara níos luaithe sa lá go raibh builín aráin caite ar an díon plaisteach ar chúl an tí (cé a dhéanfadh é?), agus cuireadh fearg orm go mbeadh ormsa é a ghlanadh. Ach ansin thosnaigh ionsaí na gcolúr. Sé nó seacht dóibh. A ngoba ag cnagadh go mírithimiúil os cionn mo chinn. A chosa le feiscint faoin bplaisteach. Ní rabhas chomh sásta riamh colúir a fheiscint im' shaol.
Is léir go bhfuil fadhb againn le glaineacht agus sláinteachas sa tigh. Ag teacht liom ar ais go Caerdydd i ndiaidh droch-sheachtain a chaitheamh sa mbaile le déanaí, bhí an teach - go háirithe an chistin - ina phraiseach, bia caite ar an urlár agus soithí salacha fágtha ar feadh seachtaine. Shocraigh mé róta a scríobh ar an bpointe - rud nach ndearna mé riamh cheanna. Táim róshean don tseafóid seo. D'éirigh leis an róta mo chomhghleacaithe a spreagadh chun glantacháin, seachas Aaron, (tá Fernando ar saoire), an t-aon Éireannach eile sa tigh agus fear fíor-leisciúil ó thaobh an obair tí de. Mo náire thú, a Aaron. Ahhh, mothaím i bhfad níos fearr anois. Is obair teiripeach í an scríbhneoireacht seo :)
Agus mé ag caint faoi ainmhithe salacha, tá Tiger Woods - bhuel, déarfadh a bhean chéile gur ainmhí salach é ;-) - i Newport na Breataine Bige i gcomhair comórtas mór Corn Ryder 2010. Bhí siad an-ghnóthach le déanaí bóithre a dheisiú agus snas a chur ar chathracha agus bailte an cheantair. Glanadh Balla na nAinmhithe i lár cathair Chaerdydd. Is aoibhinn liom an balla seo agus an cúig dealbh déag d'ainmhithe fiáine air.
Is léir go bhfuil fadhb againn le glaineacht agus sláinteachas sa tigh. Ag teacht liom ar ais go Caerdydd i ndiaidh droch-sheachtain a chaitheamh sa mbaile le déanaí, bhí an teach - go háirithe an chistin - ina phraiseach, bia caite ar an urlár agus soithí salacha fágtha ar feadh seachtaine. Shocraigh mé róta a scríobh ar an bpointe - rud nach ndearna mé riamh cheanna. Táim róshean don tseafóid seo. D'éirigh leis an róta mo chomhghleacaithe a spreagadh chun glantacháin, seachas Aaron, (tá Fernando ar saoire), an t-aon Éireannach eile sa tigh agus fear fíor-leisciúil ó thaobh an obair tí de. Mo náire thú, a Aaron. Ahhh, mothaím i bhfad níos fearr anois. Is obair teiripeach í an scríbhneoireacht seo :)
Agus mé ag caint faoi ainmhithe salacha, tá Tiger Woods - bhuel, déarfadh a bhean chéile gur ainmhí salach é ;-) - i Newport na Breataine Bige i gcomhair comórtas mór Corn Ryder 2010. Bhí siad an-ghnóthach le déanaí bóithre a dheisiú agus snas a chur ar chathracha agus bailte an cheantair. Glanadh Balla na nAinmhithe i lár cathair Chaerdydd. Is aoibhinn liom an balla seo agus an cúig dealbh déag d'ainmhithe fiáine air.
Nóta deireanach faoi ainmhithe fiáine. Táim 100% gafa le cluiche nua iPhone "angry Birds" - á imirt sa charr ag soilsí tráchta, sa leithreas, sa leabharlann. Sáite ar leibhéal 4-19. Sin ráite, caithfidh mé imeacht agus triail eile a bhaint as sula n-imím a chodladh a chairde... Oíche mhaith.
Subscribe to:
Posts (Atom)
